thyroid-associated orbitopathy or Graves’ orbitopathy

Η κογχοπάθεια ή οφθαλμοπάθεια που σχετίζεται με τον θυρεοειδή αδένα, είναι η πιο συνηθισμένη αιτία πρόπτωσης (εξόφθαλμου) στους ενήλικες και σχετίζεται συχνότερα με τη νόσο του Graves. Απεικονιστικά στη μαγνητική τομογραφία των οφθαλμικών κόγχων χαρακτηρίζεται από αμφοτερόπλευρη και συμμετρική διεύρυνση των κοιλιών των εξοφθαλμιων μυών. Η τυπική κατανομή της διεύρυνσης είναι στις κοιλίες του  κάτω ορθού μυός,  που προσβάλλεται συχνότερα, ακολουθούμενη από τον έσω ορθό και μετά τον άνω ορθό και με φειδώ οι τενονόντιες καταφύσεις τους.
Η κογχοπάθεια που σχετίζεται με τον θυρεοειδή χαρακτηρίζεται από μεγέθυνση των εξοφθάλμιων μυών, καθώς και από αύξηση του όγκου του περικογχικού λίπους.

Οι μύες διηθούνται με φλεγμονώδη κύτταρα (λεμφοκύτταρα, μακροφάγα, πλασματοκύτταρα και ηωσινόφιλα) και αυξημένη εναπόθεση βλεννοπολυσακχαριτών. Σε μακροχρόνιες περιπτώσεις, η αυξημένη εναπόθεση κολλαγόνου οδηγεί σε ίνωση.

Η σχετιζόμενη με τον θυρεοειδή κόγχοπάθεια είναι η πιο συνηθισμένη εξωθυρεοειδική εκδήλωση της νόσου του Graves και χαρακτηρίζεται από φλεγμονώδη διήθηση και ενεργοποίηση των ινοβλαστών του οφθαλμικού κόγχου, που μεσολαβεί στη δημιουργία  de novo λιπογένεσης, στην υπερβολική παραγωγή υαλουρονάνης (hyaluronan), στη διαφοροποίηση των μυοϊνοβλαστών και τελικά στην ίνωση των ιστών. 

Οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των Τ κυττάρων, των Β κυττάρων και των ινοβλαστών του οφθαλμικού κόγχου έχουν ως αποτέλεσμα την ενεργοποίησή τους και τη διαιώνιση της φλεγμονής του κόγχου καθώς και την αναδιαμόρφωση των ιστών. 

Τα T λεμφοκύτταρα  17 (Thelper 17 cells) ανήκουν σε ένα προσφάτως αναγνωρισμένο παθογόνο υποσύνολο CD4+Τ κυττάρων, το οποίο διαθέτει εξέχουσες προφλεγμονώδεις και προϊνωτικές (profibrotic)  ικανότητες.  

Η διασταυρούμενη αλληλοπληροφόρηση ή ενδοπεπικοινωνία (crosstalk)  μεταξύ του υποδοχέα ορμόνης διέγερσης θυρεοειδούς/υποδοχέα ινσουλινοειδούς αυξητικού παράγοντα-1  (Thyroid stimulating hormone receptor/insulin-likegrowth factor-1 receptor) και οι κατάντεις σηματοδοτικές οδοί και των δύο υποδοχέων αντιπροσωπεύουν τους κύριους μηχανισμούς που οδηγούν στην ενεργοποίηση των ινοβλαστών του οφθαλμικού κόγχου. 

Το αυτοαντίσωμα του υποδοχέα της ορμόνης διέγερσης του θυρεοειδούς [Thyroid stimulating hormone receptor autoantibody] είναι ο ειδικός για τη νόσο βιοδείκτης μεγάλης κλινικής σημασίας και χρησιμότητας. Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι το οξειδωτικό στρες, το μικροβίωμα του εντέρου και η επιγενετική παίζουν επίσης ρόλο στην παθογένεση και ο χειρισμός τους μπορεί να αντιπροσωπεύει νέες θεραπευτικές στρατηγικές[1].

Η θυρειδική οφθαλμοπάθεια [thyroid eye disease (TED)] είναι μια προοδευτικά, εξουθενωτική και δυνητικά απειλητική για την όραση αυτοάνοση νόσο. Η τεπροτουμουμάμπη (teprotumumab) είναι  ένα νέο ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα, έχει αποδειχθεί ότι αντιστρέφει τις κλινικές εκδηλώσεις της TED. Οι ασθενείς που λαμβάνουν τεπροτουμουμάμπη έχει αποδειχθεί σε δύο πολυκεντρικές, τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο δοκιμές ότι έχουν μειωμένη πρόπτωση (εξόφθαλμο), διπλωπία και φλεγμονή μετά από 24 εβδομάδες θεραπείας[2]. 

Έχει επίσης περιγραφεί η θετική αποτελεσματικότητα του μονοκλωνικού αντισώματος τοσιλιζουμάμπη σε μια μεγάλη πληθυσμιακή ομάδα (κοόρτη) σε ασθενείς με θυρειδική οφθαλμοπάθεια [3].